دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران sadati10@yahoo.com
چکیده
صنوبر به عنوان مهمترین گونه در توسعه زراعت چوب حائز اهمیت فراوان است. به منظور افزایش سطح زراعت چوب در کشور نیاز مبرم به تولید نهال در سطح وسیع و انبوه می‌باشد. یکی از راهکارهای مهم برای دستیابی به موفقیت در امر زراعت چوب، تولید نهال شناسنامه‌دار ارقام تند رشد و سازگار با شرایط اقلیمی مختلف در کشور می‌باشد. با توجه به محدودیت قلمه‌گیری از پایه‌ها و ارقام مختلف صنوبر، بهترین شیوه تولید نهال به تعداد زیاد و کافی، ایجاد ذخیره گاهی مطمئن برای تأمین قلمه جهت تولید نهال مورد نیاز سالانه است. خزانه "تتارد" به مدت چندین سال از منابع مهم تأمین قلمه باکیفیت (قدرت ریشه‌زایی بالا) با هویت مشخص محسوب می‌شود و قلمه تولیدکنندگان نهال صنوبر را تأمین می‌کند. بر اساس تکنیک جوان‌سازی درختان صنوبر، دو خزانه تتارد مهم صنوبر در ایستگاه تحقیقات جنگل و مرتع چمستان و پاسند در غرب و شرق مازندران ایجاد شد که در آن علاوه بر تأمین قلمه مورد نیاز برای فعالیت‌های پژوهشی، برای سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری و بهره‌برداران نیز قلمه شناسنامه‌دار صنوبر ارقام تند رشد و با عملکرد بالا تولید می‌گردد. این دستاورد در واقع یک منبع غنی و مطمئن ژنتیکی شناسنامه‌دار و خزانه مهم برای تهیه قلمه کلن‌های مختلف صنوبر در امر تولید نهال مطلوب با هدف توسعه زراعت چوب در سطح کشور محسوب می شود.
)