درس آموخته هایی از پروژه احداث و پایش حوزه آبخیز زوجی کسیلیان شهرستان ساری

نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران m.hadian@areeo.ac.ir

2 استاد پژوهش، گروه تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 دانشیار پژوهش، گروه تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 کارشناس، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران، ساری، ایران

چکیده

شبکه حوضه‌‌های زوجی در ایران برای بررسی اثرات عملیات آبخیزداری، حفاظت خاک و مدیریت جنگل‏‎ها و مراتع بر روی تولید آب، جریان اوج، کیفیت آب، فرسایش و پوشش گیاهی با هدف برنامه‌ریزی، تقویت یا اصلاح مدیریت حوزه‌‌های آبخیز احداث شد. در این مقاله وضعیت ایستگاه‏‏ها، داده‏‏ ها و اطلاعات خصوصیات محیطی در حوضه‏ های شاهد و نمونه کسیلیان برای دستیابی به بایدها و نبایدهای این پروژه بررسی شد. ابتدا بازدید میدانی مستمر از حوضه و ادوات سنجش در هر دو آبخیز نمونه و شاهد صورت گرفت. سپس وضعیت داده ‏های حاصل از پایش حوضه طی دوره های مختلف آماربرداری بررسی شد. نتایج نشان داد که حوضه معرف زوجی کسیلیان بستری مناسب برای دستیابی به اهداف پروژه و همچنین برای کارهای پژوهشی، آموزشی و ترویجی است. از طرف دیگر برخی از داده ‏های ثبت‌شده به ­دلیل خطای انسانی یا مشکلات ابزار و تجهیزات، پرت و غیرواقعی و برخی از اطلاعات مطالعات گذشته ناقص یا متناقض است. مهم‏ترین دستاورد بررسی حاضر این است که به استناد اهداف این پروژه ‏‏ها، درحال حاضر پیشنهاد می شود پایش این حوضه مختومه شده، زوج حوضه‏‏ های دیگری با تکیه بر تجربیات حاصل از این پروژه و سایر پروژه‏ های حوضه ‏‏های زوجی کشور، در راستای دستیابی به اهداف موردنظر جانمایی، طراحی و عملیاتی شود.

کلیدواژه‌ها