چالش‌ها و راهکارهای تولید و برداشت صنوبر در استان گیلان

نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران ahmadloo@rifr-ac.ir

2 دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

چکیده

به‌منظور تهیه نقشه محدوده‌ صنوبر‌کاری‌ها، ایجاد بانک اطلاعاتی به‌هنگام و دقیق از وضعیت تولید چوب صنوبر‌کاری‌ها و استفاده از نقشه‌های تولید شده به‌عنوان اطلاعات مبنا برای پایش و ارزیابی تغییرات سطح و پراکنش صنوبر‌کاری‌ها، اجرای پایش صنوبر‌کاری‌های استان گیلان انجام گرفت. بر ‌این ‌اساس، تعیین و پراکنش سطح صنوبر‌کاری‌های استان گیلان با استفاده از انجام عملیات زمینی، سیستم مختصات جغرافیایی و تصاویر ماهواره‌ای گوگل در دستور کار قرار گرفت. براساس یافته‌های این پژوهش، در مجموع 16250 قطعه صنوبر‌کاری در این شهرستان‌ها شناسایی شد که مساحت کل این قطعات با پیمایش زمینی 100 درصد، 12179/04 هکتار و تعداد درختان آن 3801340 پایه به‌دست آمد. بیشترین سطح صنوبر‌کاری مربوط به شهرستان صومعه‌سرا، رشت و بندر انزلی به‌ترتیب با 6944، 1382/21 و 962/97 هکتار و بیشترین درصد تخصیص سرزمین به صنوبرکاری مربوط به شهرستان صومعه‌سرا بود. کشت تلفیقی در بین ردیف‌های نهال حاصل از قلمه‌ صنوبر با محصولات خیار، هندوانه، کدو حلوایی، باقلا پاییزه، انواع سبزیجات برگی و غده‌ای و در سال دوم، باقالی بهاره، شبدر برسیم، کدو حلوایی، سیر و باقالی بلند در بخش ضیابر (شهرستان صومعه‌سرا) رواج دارد. گرفتن مجوز برای برداشت، پروانه حمل و بارگیری، کمبود مواد اولیه و قوانین و مقررات پیچیده از چالش‌های مهم پیش‌روی صنوبرکاری و صنایع تولید کننده چوب است. عدم توجه به وضعیت موجود صنوبر در استان منجر به کاهش رتبه صنوبرکاری استان، عدم تمایل کشاورزان به صنوبرکاری، ایجاد بازار سیاه چوب و افزایش واردات چوب خواهد شد که با توجه به قیمت ارز و مسائل دیگر به‌صرف کارخانه‌های صنایع چوب استان نیز نخواهد بود. تشکیل تعاونی تولیدکنندگان صنوبر در راستای توسعه کشت این محصول، تسهیل در دریافت مجوز برای قطع و حمل صنوبر در زمین‌های مستثنیات و همچنین یکپارچه‌سازی و تجمیع اراضی کوچک با هدف افزایش بهره‌وری از منابع بخشی از اقدامات مدیریتی برای توسعه زراعت چوب در استان گیلان است.

کلیدواژه‌ها