استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویجی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران. dr.alipour82@gmail.com
چکیده
بندپی شرقی منطقه ای آشنا در پهنه منابع طبیعی شمال ایران است که به دلیل الگوی پراکنده سکونت گزینی چهرهای نامطلوب از وضعیت کیفی جنگل را در این منطقه به نمایش گذاشته است. بزرگترین و مهمترین طایفه آن، طایفه فیروزجاه با 2392 خانوار می باشد. این طایفه از 27 تیره تشکیل شده که از میان خود 5 نفر را به عنوان اعضای شورای مرکزی و این 5 نفر هم یک نفر را به عنوان رئیس شورا انتخاب می نمایند. منطقه به لحاظ قشربندی اجتماعی به پنج ناحیه تقسیم که در آن دو نـوع بهره برداری از مـراتع انجام می شود: الف) بهره برداری با مالکیت مشاع در مراتع غیرمشجر (پرکوه، ساکوه، سرکوه) و ب) بهره برداری با مالکیت خصوصی در مراتع مشجر (مازرون، مه سر، رجه، پرتاس). با گسترش نقش و عملکرد این ساختار از محدوده با مالکیت های مشاع به محدوده با مالکیت های فردی می توان نسبت به افزایش توان تولید سرپای چوب امیدوار بود. در این راستا با واگذاری مراتع مشجر ”قشلاق، مه سر و رجه” در قالب طرح نهضت مردمی غرس یک میلیارد اصله نهال به شرط نگهداری تا زمان برداشت و رهاسازی مراتع مشجر پرتاس و پرکوه از سوی مالکین دارای پروانه چرا می توان به افزایش پوشش جنگلی در این بخش از منطقه امید زیادی داشت. برای ضمانت موفقیت اجرای این طرح حتماً سران تیره ها (سربنیچه ها) بایستی دخالت مستقیم داده شوند.