تنوع دوره بهره‌برداری از صنوبرکاری‌ها و راهکارهای ترویجی توسعه آن

نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران m.haidari@areeo.ac.ir

2 دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات صنوبر و درختان سریع الرشد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

با آغاز طرح توقف بهره ­برداری از جنگل­های شمال از سال 1395، توسعه سطح زراعت چوب به­ عنوان مهمترین راهکار برای پاسخ به نیازهای چوبی مطرح شد. تنوع سیستم‌های بهره‌برداری (کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت) سبب تنوع زمانی دوره برداشت و درآمدزایی در بازه زمانی 3 تا 10 سال می‌شود. در راستای معرفی نمونه‌های موفق زراعت چوب (در دوره‌های زمانی بلندمدت، میان­ مدت و کوتاه ­مدت به­ ترتیب، سایت‌های الگویی مسیر جدید سنندج- مریوان بعد از تونل دوم (برداشت بلندمدت)، روستای قلعه جوق (برداشت میان‌مدت) و پایگلان (برداشت کوتاه‌مدت) بررسی و معرفی شدند. صنوبرکاری متراکم (با 15000 قلمه در هکتار) و بهره‌برداری در سال سوم و چهارم، سبب درآمدزایی در کوتاه‌مدت و انگیزه بیشتر زارعان به توسعه زراعت چوب (در روستای پایگلان) شده است. در راستای افزایش سطح زراعت چوب در استان کردستان، توصیه‌های ترویجی شامل: 1- استفاده بیشتر از گونه صنوبر تبریزی (Populus nigra) در استان؛  2- اجرای صنوبرکاری‌ها در قالب طرح مصوب و پایش نحوه کاشت، داشت و نگهداری و سطح کاشت؛ 3- شناسایی و تعیین سایت‌های الگویی تکمیلی و برگزاری جشنواره‌های صنوبر و زراعت چوب در استان کردستان و 4- استفاده از سیستم‌های بهره‌برداری کوتاه­ مدت و با کشت متراکم در شهرستان‌های سنندج، مریوان و سروآباد پیشنهاد شدند.

کلیدواژه‌ها