مربی پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران m.seyedreza@yahoo.com
چکیده
حفظ درختان سرپای جنگلی در عملیات قطع و خروج چوب از جنگل بسیار ضروری است تا توده های موجود بتوانند آینده جنگل را تضمین نمایند. معمولاً در عملیات بهره برداری به درختان جنگلی صدماتی وارد می شود. به حداقل رساندن این صدمات از موارد مهمی است که اگر درختان به خصوص پهن برگان نتوانند این صدمات را ترمیم کنند، به مرور از بین خواهند رفت که این جزء صدمات سنگین محسوب می گردد. صدمات سنگین به دلیل حذف بعضی از درختان از توده جنگلی، از میزان موجودی توده های جنگلی کاسته و حتی سبب افزایش ضایعات چوب نیز می شود. این تحقیق در پارسل های 24 و 53 جنگل های نکا تحت مدیریت شرکت نکاچوب انجام شد. پارسل 24 دارای شیب ملایم و پارسل 53 دارای شیب زیاد بوده است. میزان صدمات سنگین با آماربرداری صددرصد در قطعات نمونه دایره ای شکل که شعاع و مساحت دایره بر اساس طول درخت قطع شده متغیر بوده است، بررسی شد. در عملیات قطع، 90 درصد صدمات سنگین در محل ارتفاع بالاتر از یک متری تنه وارد شد که این صدمات شامل: شکستن تاج، شکستن تنه و مساحت زیاد منطقه صدمه و مواردی هم ریشه کن شدن درختان بوده است. در خروج چوب 92 درصد صدمات سنگین در ارتفاع کمتر از یک متری تنه وارد شد که شامل از بین رفتن پوست در قسمت گورچه و کنده درخت بوده است. بیشترین سطح از بین رفتن پوست در مرحله چوبکشی و بیشترین مقدار از بین رفتن لایه کامبیوم در مرحله قطع ثبت گردید. در مجموع میزان صدمات در پارسل دارای شیب زیاد بیشتر از پارسل دارای شیب ملایم بوده است.