معرفی شاخص های زیستی مناسب جهت پایش کیفیت و سلامت خاک بوم سازگان های جنگلی

نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

2 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران mteimouri@rifr-ac.ir

چکیده

کیفیت و سلامت خاک­های جنگلی به تغییرات اقلیمی و دخالت ­های انسانی بستگی دارد. بوم­ سازگان­های جنگلی با کارکردهای صحیح دارای خاک حاصل­خیز و سالم هستند. ساختار و عملکرد جمعیت­ های میکروبی خاک نقش مهمی در کیفیت خاک­های جنگلی دارند. لذا سنجش و پایش آنها با تکیه بر شاخص های کارآمد و قابل اعتماد می ­تواند اطلاعات مفیدی ارائه دهد تا برآیند اثر تغییرات اقلیمی و یا دخالت­ های مدیریتی صحیح­ تر قضاوت گردد. در این مقاله، شاخص­ های تنفس میکروبی پایه، تنفس میکروبی برانگیخته به انضمام کربن و نیتروژن موجود در زی­توده میکروبی مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است. همچنین تکنیک جدید MicroResp که اطلاعات ارزشمندی در رابطه با پروفایل متابولیکی و فیزیولوژیکی خاک ارائه داده، مورد معرفی و بحث قرار گرفته است. در نهایت لزوم انجام مطالعات سنجش و پایش کیفیت خاک­های جنگلی شمال ایران بـا تکیه بـر شاخص­ هـای زیستی معرفی شده بعد از هرگونه دخالت­ های مدیریتی یا آشفتگی­ های طبیعی توصیه شده است.

کلیدواژه‌ها