شناسایی محوطه های بذرگیری گونه بلوط سفید (Quercus petraea) ارسباران

نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات زیست فناوری منابع طبیعی، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران y.mohamadi@rifr-ac.ir

2 دانشجوی دکترای اصلاح نباتات، گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

با توجه به برنامه ­های میان­ مدت و بلندمدت توسعه منابع طبیعی ایران مانند سند توسعه منابع طبیعی ایران در افق 1404، حدود 2.200.000 هکتار جنگل­کاری و احیای جنگل در چهار برنامه پنج­ ساله برای رویش­گاه­های پنج­گانه ایران پیش ­بینی شده است که از این میزان، 100.000 هکتار مربوط به جنگل ارسباران می ­باشد. تعیین محوطه های بذرگیری و تشکیل باغ بذر از مطمئن ­ترین مسیرهای تأمین بذر و نهال با کیفیت برای رسیدن به اهداف سند توسعه منابع طبیعی می ­باشد. بلوط سفید (Quercus petraea) یکی از مهمترین گونه ­هایی است که در ترکیب و تنوع عناصر رویشی جنگل­های ارسباران جایگاه ویژه­ای دارد. در این مطالعه بر اساس صفات سلامت پایه­ های مورد مطالعه و همچنین وجود بذر کافی و سالم، هفت منطقه در جنگل ارسباران به­ عنوان محوطه ­های بذرگیری شناخته شد. مختصات جغرافیایی و نقشه این مناطق نشان می ­دهد که توزیع جغرافیایی مناسب و متوازنی برای محوطه ­های بذرگیری بلوط سفید در جنگل­های ارسباران وجود دارد. به طوری که حوزه آبخیز کلیبرچای از نظر تعداد محوطه­ های بذرگیری بلوط سفید، به­ عنوان بهترین حوزه آبخیز ارسباران شناخته شد. حوزه آبخیز مردانقم ­چای با داشتن دو محوطه بذرگیری در جایگاه دوم و حوزه ­های آبخیز ایلگنه ­چای و سلن ­چای نیز با داشتن یک محوطه بذرگیری به ­طور مشترک در رتبه سه قرار گرفتند. با توجه به اهمیت کیفیت و کمیت پایه و بذر موجود در محوطه­ های بذری، تمامی محوطه­ ها از نظر کیفی در سطح متوسط و از نظر کمیت بذر در سطح زیاد قرار داشتند.

کلیدواژه‌ها