بررسی فرآیند و بهینه‌کاوی ممیزی مرتع و صدور پروانه چرای دام در رویشگا‌ه‌های طبیعی مازندران

نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران maedeh.yousefian@yahoo.com

2 عضو هیأت علمی، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 رییس اداره مرتع، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران

4 محقق، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

چکیده

صدور پروانه چرای دام یا پروانه مرتع‌­داری از مهم­ترین مجوزها در بخش منابع طبیعی است که فرآیند اجرایی خاص خود را دارد. مشکلات مختلفی در مسیر صدور این مجوز وجود دارد که منجر به عدم رضایت مرتع‌داران شده است. از این‌رو تحقیق حاضر با هدف آسیب­ شناسی فرآیند صدور مجوز پروانه چرای دام یا پروانه مرتع‌داری طرح‌ریزی ‌شده است. در این پروژه تعداد 15 متقاضی و 6 کارشناس از استان مازندران انتخاب و نظرات آن­ها با استفاده از پرسشنامه و ترسیم چارت فرآیند، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدت‌زمان لازم جهت طی شدن فرآیند درخواست متقاضی برای ممیزی مرتع و صدور چرای دام در وضعیت موجود، 57 روز و در وضعیت مطلوب 106 روز می­ باشد. همچنین نتایج نشان داد مهم‌ترین مشکلات در مسیر صدور پروانه چرای دام شامل عدم تخصیص و کمبود امکانات و تجهیزات و همچنین کمبود نیروی انسانی و متخصص در ادارات منابع طبیعی، دستی بودن بخش زیادی از فرآیند، مشکلات اجتماعی مانند عدم تفاهم مرتع‌داران و ... اختلاف بین مرزی بعضی از مراتع، عدم انگیزه کارشناسان متخصص، فوت دامدار اصلی و عدم قبول فرزند و همسر برای تعیین یک نفر به‌عنوان نماینده، عدم توانایی اغلب متقاضیان در کار با سامانه به ­دلیل بی‌سوادی و سن بالا و عدم به‌روزرسانی اطلاعات مربوط به ممیزی‌های قدیمی می ­باشند. با ترسیم نقشه وضعیت مطلوب فرآیند صدور پروانه چرا، می­ توان نتیجه گرفت که طرح­ های مرتع‌داری به ­علت این که یک نوع شبه مالکیت بوده و مزیت اقتصادی و اکولوژیکی بالاتری دارند می‌توانند جایگزین فرآیند صدور پروانه چرا شوند.

کلیدواژه‌ها