محقق، بخش تحقیقات زیستفناوری منابع طبیعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. shariat@rifr-ac.ir
چکیده
اگروتروریسم در حوزه جنگل و مرتع، زیرمجموعهای از بیوتروریسم است که در آن فرد یا گروهی با انتشار عمدی انواعی از عوامل بیماریزا (باکتریها، ویروسها، قارچها) و آفات که عمدتاً در آزمایشگاههای سرّی ژنتیک کشورهای متخاصم تولید و تکثیر شده و منجر به تهدید امنیت غذایی و تزلزل اقتصادی کشور موردنظر میگردد. خشکیدگی بلوط زاگرس، شمشاد خزری، ملج، اوجا و نارون، مثالهایی از نابودی بخشهای وسیعی از جنگلهای ایران است که ناشی از عوامل بیماریزا و آفات مهاجم بوده و با توجه به تعدد گونه های جنگلی درگیر و وسعت مناطق تخریبشده، لازم است اقدامی بنیادین در این زمینه انجام گردد. در حال حاضر با گسترش فعالیتهای گروههای تروریستی از یکسو و وابستگی اقتصاد کشور به عوامل تولید (جنگل، مرتع و عرصه های زراعی) در شرایط تحریم و اقتصاد مقاومتی از سویی دیگر، تأسیس شبکه ملی مطالعات پدافند غیرعامل، یک ضرورت برای امنیت ملی محسوب می گردد. هدف از ارائه مقاله حاضر، اثبات رابطه میان فعالیتهای اگروتروریستی و شیوع بیماریها در جنگلهای ایران نیست، بلکه توجه به پیامدهای موضوع و ضرورت پیشگیری از گسترش بحران یا جلوگیری از تکرار وقوع با اقدامات پدافند غیرعامل است. در حقیقت پدافند غیرعامل با تأکید برافزایش توان پیشگیری، تشخیص و کشف، واکنش و بازیابی منابع منجر به اصلاح ساختارهای مدیریتی و ایجـاد بسـتر مناسـب توسـعه پایـدار و همراستا با سیاستهای تنش زدایی می گـردد. ایـن روش پایـدارترین، ارزانتـرین روش دفـاع بـرای افزایش آستانه مقاومت ملی و پشتوانه اقتدار ملی است.